Początkowo miała to być hala widowiskowo-sportowa. Plany zmieniły się jednak, gdy inwestycję wstrzymano. W 1981 roku zakład "Montochem Gliwice" odsprzedał parafii św. Michała Archanioła stalową konstrukcję budynku.
Mieszkańcy Trynku zareagowali na tę wiadomość z entuzjazmem. Po raz pierwszy od czasów II wojny światowej pojawiła się szansa na budowę kościoła w ich dzielnicy. Prowadzone w następnych latach prace pozwoliły dostosować obiekt do nowej funkcji.
O pierwotnym przeznaczeniu budynku świadczy 6 potężnych dźwigarów, które oglądać można we wnętrzu świątyni. Dzięki ich zastosowaniu, kościół jest dziś jednoprzestrzenną halą o szerokości 45 metrów, w której nie znajdziemy ani jednego słupa.
Starania o budowę kościoła zapoczątkowano w 1929 roku. Z tego okresu pochodzą też pierwsze szkice świątyni autorstwa wybitnego niemieckiego architekta Dominikusa Böhma. Dla ówczesnych władz wydały się one jednak zbyt nowatorskie, dlatego koncepcję szybko schowano do szuflady. Ostatecznie architekt zrealizował swoje pomysły w Zabrzu, podczas budowy ikonicznego kościoła św. Józefa.
W Gliwicach powstał obiekt mniej spektakularny, ale równie nowoczesny. Inspirowana formami transatlantyków świątynia wyszła spod ręki Karla Mayra. Budowę rozpoczęto w 1934 roku. Choć projekt kościoła zakładał wzniesienie wysokiej na ponad 60 metrów wieży, z przyczyn finansowych nigdy nie udało się jej ukończyć. Pierwotnych planów wobec kształtu kościoła jednak nie zarzucono. Parafia pw. Chrystusa Króla wyraża bowiem chęć podwyższenia wieży - tak, jak zakładał to projekt sprzed ponad 80 lat.
Gdy w 1923 roku rozpoczynała się budowa nowego dworca, inaczej niż dziś wyobrażono sobie przestrzeń przed gmachem kolei. Co prawda, znajdować miał się tam plac, jednak o znacznie mniejszych wymiarach niż obecnie.
Projekty urbanistyczne (opracowane m.in. przez Ludwiga Kellera) zakładały wprowadzenie dodatkowego pasa zabudowy wzdłuż ul. Bohaterów Getta Warszawskiego, w którym znalazłoby się miejsce dla hotelu i biurowca. Rolą obu budynków było kadrowanie widoku na gmach dworca, który nie został zlokalizowany prostopadle do osi ul. Zwycięstwa.
Miejsce dla nowych obiektów przez lata wyznaczały dwa rozległe trawniki. Gdy nadeszła era motoryzacji, o powrocie do przedwojennych planów nikt nie chciał już myśleć - trawę zastąpiono parkingiem i pętlą autobusową. W takim stanie plac dworcowy zachował się do dziś.
W 1978 roku w centrum Gliwic rozpoczęła się budowa kompleksu PSS "Społem", w ramach którego przewidziano m.in. powstanie wysokiego biurowca. Inwestycję szybko wstrzymano, a nieukończony obiekt stał się smutną wizytówką miasta. Szkieletor, jak nazywali go gliwiczanie, latami czekał na nowego właściciela.
Szansa na tchnięcie w niego ducha nadarzyła się w 2004 roku, gdy PKN Orlen zdecydował się zaadaptować konstrukcję na cele biurowe. Niestety, i to przedsięwzięcie nie doczekało się szczęśliwego finału.
Budowę biurowca doprowadzono do końca dopiero w 2016 roku. Obiekt podwyższono i pokryto szklaną elewacją siłami architektów z pracowni Czora & Czora oraz deweloperów ze spółki Radan. Stało się to prawie 40 lat po tym, jak w ziemię przy ul. Zwycięstwa wbito pierwszą łopatę.
W latach 20. XX wieku gliwicki radca budowlany Karl Schabik wytyczył na planie śródmieścia Gliwic reprezentacyjną oś, która miała połączyć nowy gmach ratusza zaplanowany na dzisiejszym Placu Piłsudskiego z ogromnym kompleksem sportowym w rejonie ul. Akademickiej. Wielkomiejski charakter tego założenia wymagał od nowoprojektowanych budynków dostojności odzwierciedlonej w dbałości o skalę obiektu i detal architektoniczny.
W takim duchu realizowano budowę siedziby biura projektów przemysłowych przy ul. Wyszyńskiego. Elewacje gmachu miały zostać wzbogacone o rzeźbiarskie pilastry i tralki w pasach podokiennych. Z dekoracji jednak zrezygnowano, przez co budynek nabrał cech modernistycznych.
Obiekt zaprojektowany został w 1953 roku przez Zygmunta Majerskiego i Juliana Duchowicza. Budynek, podobnie jak koncepcję urbanistyczną nowej dzielnicy akademickiej autorstwa Kazimierza Wejcherta, chciano utrzymać w duchu socrealizmu.
Na planie królowała osiowość i symetria, a ze ścian biła siła narodu. Na bogato zdobionych elewacjach zawisnąć miały nawet wizerunki ludzkich postaci wykonane techniką sgraffito. Choć ostateczny kształt kompleksu nie uległ dużym modyfikacjom, ze znacznej liczby detali architektonicznych zrezygnowano. Wydział Górnictwa i Geologii i tak pozostaje jednym z najbardziej imponujących obiektów osi wytyczonej przez Karla Schabika
O historii gmachu przeczytamy na stronie szpitala wielospecjalistycznego, który obecnie zajmuje obiekt przy ul. Kościuszki. W latach 80. trwała w tym miejscu budowa Domu Partii, czyli siedziby komitetu PZPR. Nowoczesny projekt budził podziw, ale i zażenowanie. Gdy władza stawiała sobie kolejny pomnik, w stojącym nieopodal szpitalu miejskim w katastrofalnych warunkach rodzić musiały kobiety.
W trosce o zdrowie dzieci w wielu gliwickich zakładach pracy rozpoczęto zbieranie podpisów pod petycją o przekazanie gmachu na cele szpitalne. Sens istnienia prawie gotowego budynku już wtedy był kwestionowany. Do pomysłu związkowców przekonać się miał sam wicepremier Aleksander Kopeć, który zawnioskował o zmianę przeznaczenia obiektu - szczęśliwie dla kilku pokoleń gliwiczan.
Przy ul. Daszyńskiego powstaje kwartał mieszkalny składający się z ośmiu schludnych budynków. W ramach I etapu inwestycji do 2019 roku wybudowanych ma zostać 66 lokali. Dekadę temu snuto jednak inne plany. Koncepcję osiedla Glivia przygotowywała wtedy ceniona bytomska pracownia Medusa Group, która w tym samym momencie zajmowała się projektem adaptacji spichlerza przy ul. Zygmunta Starego. Koszary przy ul. Daszyńskiego miały reprezentować równie wysoki poziom architektury.
Punktem wyjścia do stworzenia koncepcji były zabytkowe obiekty, które miały zyskać nadbudowę ze stali cortenowskiej. Obok historycznych elewacji zaplanowano nowe apartamentowce o śmiałych kształtach. Ówczesny właściciel terenu, holenderska spółka ING Real Estate, chciał zamienić koszary w prestiżowe osiedle. Świadczyły o tym duże metraże mieszkań. Na poziomie ulicy przewidziano miejsce dla pasaży handlowych wypełnionych sklepami, kawiarniami i innymi usługami. Całość miała tworzyć przestrzeń publiczną wysokiej jakości - zgodnie z holenderskimi standardami. Teren koszar został oczyszczony, ale na tym prace się skończyły. Istniejące budynki straciły opiekę i szybko zamieniły się w całkowite ruiny. Konieczne stało się ich wyburzenie. Nowa koncepcja nie czerpie już z koszarowego dziedzictwa terenu przy ul. Daszyńskiego. Tym, co łączy oba projekty, jest tylko nazwa osiedla
Miasto przez wiele lat skrupulatnie odbudowywało pierzeję ulic Mikołowskiej i Jana Pawła II. Zwieńczeniem tego procesu miało być powstanie reprezentacyjnego biurowca na skrzyżowaniu z ul. Dworcową. ZBM II TBS dysponował już nawet koncepcją architektoniczną, która zakładała wypełnienie narożnika szklaną bryłą. Plany nieoczekiwanie zmieniono w 2011 roku. Przestrzenie komercyjne ustąpiły miejsca lokalom mieszkalnym. W konkursie architektonicznym na projekt nowej plomby zwyciężyła propozycja przygotowana przez pracownię SSC Architekci. W miejscu biurowca oglądamy dziś ceglaną kamienicę.
W 2016 roku pracownia An Archi Group przekazała urzędnikom koncepcję Centrum Przesiadkowego, które powstać ma na terenach sąsiadujących z gliwickim dworcem kolejowym. Najważniejszym elementem kompleksu miało być ogromne zadaszenie z drewna klejonego - kolos, który stałby się nową ikoną Gliwic. Wstępne pomysły architektów brutalnie zweryfikowała rzeczywistość.
Po kilku miesiącach analiz okazało się, że wzniesienie ogromnej drewnianej konstrukcji jest niemożliwe. Tylko jedna firma w Europie mogłaby podjąć się produkcji 80-metrowych dźwigarów. Nawet, gdyby urzędnicy zdecydowali się na ich zamówienie, fundamenty znacząco ograniczyłby wielkość dróg manewrowych na terenie centrum. Z tego powodu Miasto zrezygnowało z budowy wolnostojącej kratownicy w zaproponowanym kształcie i zleciło przygotowanie nowej propozycji pracowni Pas Projekt.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze